İsrailin işğalçı ordusu və kəşfiyyat agentliyi Mossad, İordan çayının qərb sahili və Qəzza zolağının işğalına qarşı ilk Fələstin qiyamının baş verdiyi 1987-ci ildən bəri HƏMAS-ın liderlərini və əsas fiqurlarını hədəfə alıb.
Turkustan.az xəbər verir ki, HƏMAS lideri Yəhya Sinvarın Rəfahdakı qarşıdurmada öldürüldüyünü açıqlayan İsrail 1987-ci ildən bəri dəfələrlə Fələstin qruplaşmasının yüksək səviyyəli liderlərini qətlə yetirib. İşğal ordusu və kəşfiyyat agentliyi Mossad, İordan çayının qərb sahili və Qəzza zolağının işğalına qarşı ilk Fələstin qiyamının baş verdiyi 1987-ci ildən HƏMAS-ın liderlərini və əsas fiqurlarını hədəfə alıb.
YAHYA AYYAŞ: “Mühəndis” kimi tanınan Yəhya Ayyaş 5 yanvar 1996-cı ildə o zaman Fələstin Azadlıq Təşkilatının (FAT) idarəçiliyində olan Qəzzada hədəfə alınıb. Sərxoş mobil telefonunun İsrail kəşfiyyat xidməti Mossad tərəfindən partladılması nəticəsində dünyasını dəyişib. HƏMAS fevral və mart aylarında doqquz gün ərzində İsrailin üç şəhərində dörd intiharçı hücumu ilə cavab verib və nəticədə 59 nəfər həlak olub.
XALİD MƏŞƏL: HƏMAS-ın qurucularından biri və keçmiş siyasi lideri Xalid Məşəl 1997-ci ildə İordaniyanın paytaxtı Əmmanda ofisinin yaxınlığındakı küçədə İsrail agentləri tərəfindən öldürülüb. Məşələ yolda gedərkən şprislə zəhər vurulub. İordaniya səlahiyyətliləri sui-qəsd cəhdini aşkar edib və iki Mossad agentini həbs edib.
İordaniya kralı Hüseyn o vaxt İsrailin baş naziri olan Benyamin Netanyahudan Meşala vurulan maddəyə qarşı antidot istəyib. O, əks halda Mossad agentlərinin asılacağını və İordaniyanın İsraillə sülh müqaviləsinə xitam veriləcəyini bəyan edib. O zamankı ABŞ prezidenti Bill Klinton işə qarışdı və Netanyahu ilkin olaraq rədd etdiyi antidotu göndərməyə razı oldu. İsrail də həbsdə olan Həmas lideri Şeyx Əhməd Yasini azad etməyə razılaşıb. Lakin Yasin 7 il sonra Qəzzada hədəfə alınıb.
ŞEYX ƏHMƏD YASIN: İsrail HƏMAS-ın qurucularından və dini lideri Şeyx Əhməd Yasini 22 mart 2004-cü ildə Qəzzada məsciddən çıxarkən helikopterdən atılan raketlə öldürdü. - Fələstin münaqişəsi. Minlərlə fələstinli Qəzzada qisas şüarları səsləndirərək yürüş edib və HƏMAS liderləri İsrailin sui-qəsdlə "cəhənnəmin qapılarını açdığını" bildiriblər. Hücum digər müsəlman ölkələrində də geniş etirazlara və qınaqlara səbəb olub.
Əbdüləziz Əl Rantisi: Həmas lideri Əbdüləziz Əl Rantisi və iki mühafizəçisi 17 aprel 2004-cü ildə İsrail helikopterinin Qəzzada bir avtomobilə raket hücumu nəticəsində həlak olub. Sui-qəsddən sonra HƏMAS rəhbərliyi ictimaiyyətə görünməyi dayandırıb və Rantinin varisinin kimliyi gizli saxlanılıb. Sui-qəsd Şeyx Əhməd Yasinin öldürülməsindən sonra HƏMAS-ın Qəzzada rəhbərliyi ələ keçirməsindən az sonra baş verib.
ADNAN ƏL GÜL: Adnan Əl Gül, Əbdüləziz əl Rantisidən altı ay sonra, 21 oktyabr 2004-cü ildə İsrailin Qəzzaya endirdiyi hava hücumunda öldürüldü. Gül HƏMAS-ın hərbi qanadında ikinci idi və İsrail şəhərlərinə tez-tez atılan “Qəssam” raketinin atası kimi tanınırdı. Adnan əl-Gül HƏMAS-ın İzzəddin əl-Qəssam Briqadaları kimi tanınan hərbi qanadının lideri Məhəmməd Deyifin müavini idi.
NIZAR RAYAN: 2009-cu il yanvarın 1-də Cəbəliyə qaçqın düşərgəsinin bombalanmasında həyat yoldaşı və yeddi uşağı ilə hədəfə alınan din xadimi Nizar Rayan Həmas-ın ali lideridir.
SALİH ARURI: Oktyabrın 7-də başlayan müharibədə ilk yüksək səviyyəli sui-qəsd HƏMAS-ın iki nömrəli üzvü Salih Aruri oldu. 2 yanvar 2024-cü ildə Beyrutun cənub ətrafı, Hizbullahın qalası kimi tanınan Dahiyədə İsrailin pilotsuz uçuş aparatı tərəfindən atılan raket HƏMAS-ın siyasi qanadının yüksək səviyyəli icraçısı Saleh əl-Arurini öldürdü. Aruri həm də HƏMAS-ın hərbi qanadı olan Qəssam Briqadalarının qurucusu idi.
İSMAİL HANİYE: HƏMAS-ın siyasi büro rəhbəri İsmayıl Haniyə 2024-cü il iyulun 31-də İranın paytaxtı Tehranda öldürülüb. İranın yeni prezidenti Məsud Pezeşkianın andiçmə mərasimi üçün Tehrana gələn Haniyənin qaldığı iqamətgah idarə olunan raketlə vurulub. Gözlənildiyi kimi, İsrail sui-qəsdin məsuliyyətini üzərinə götürmədi və İran cavab addımı atacağını açıqladı.
YAHYA SİNVAR: İsmayıl Haniyənin öldürülməsindən sonra Yəhya Sinvar Həmas lideri seçildi. İsrail oktyabrın 17-də, cümə axşamı günü, Qəzza zolağının ən cənub şəhəri olan Rəfahda 7 oktyabr basqının memarı kimi təsvir etdiyi Yəhya Sinvarı öldürdüyünü açıqlayıb.
Eltac Zülfüqaroğlu/Turkustan.az
