Avropanın qapılarını açan Şengen vizası qara bazara çıxdımı? Facebook və Telegram qruplarına üzv olmaq və bəzi insanlara pul ödəməklə viza təyinatının yeni üsuludur? İşdə gündəmi yaradacaq iddialar...
Turkustan.az xəbər verir, Şengen vizaları qara bazara düşüb.
Dünyanın hər yerindən Şengen vizası almaqda problemi olan insanlarla söhbət edən BBC Türkcənin müvafiq xəbəri belədir:
Pul üçün sürətli rezervasiya
"Facebook və Telegram qruplarında və Quora kimi internet forumlarında görüş tapmaq üçün məsləhətlər verən insanlar var və onlar bunu pul müqabilində edirlər. Görüşləri tapmaq üçün qara bazardan istifadə etmək və tez rezervasiya etmək üçün proqram təminatı hazırlamaq tez-tez idarəyə gətirilir. Şengen Bölgəsindəki 29 ölkəyə viza almaq mübarizəsi ilə gündəmə gəlir."
Covid pandemiyasından sonra beynəlxalq səyahətə tələbat yenidən artıb. Avropa İttifaqı (Aİ) 2023-cü ildə 10 milyon Şengen vizası verib. 2022-ci ildə bu rəqəm 7,3 milyon idi. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Turizm ofisinin məlumatına görə, 2024-cü ilin ilk üç ayında 285 milyon turist beynəlxalq səfərlər edib. Ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 20 faiz çoxdur.
Şengen vizası müraciətləri Avropa hökumətləri adından bəzi vasitəçi qurumlar tərəfindən təşkil edilir. Bu qurumlar ərizəçilərdən sənədləri və biometrik məlumatları toplayır.
TLSContact və VFS Global adlı iki vasitəçi agentliyi ilə əlaqə saxladığımız zaman onlar bildirdilər ki, onların internet saytındakı görüş intervalları təmsil etdikləri ölkələrin konsulluqları tərəfindən müəyyən edilir və onlara nəzarət edilir. AB Komissiyasının sözçüsü Kristian Viqand BBC-yə bildirib ki, Covid səyahət məhdudiyyətləri bəzi ölkələri işçilərin sayını azaltmağa və vasitəçi şirkətlərlə müqavilələri ləğv etməyə məcbur edib və onları artan tələbin öhdəsindən gəlmək üçün daha az təchiz olunub.
O, həmçinin qeyd edib ki, Aİ Komissiyası görüşlərin gözləmə müddətlərini azaltmaq üçün tədbirlər görüb, o cümlədən müraciətlərə baxılması üçün daha çox işçi işə götürmək üçün son 10 avroluq viza rüsumunun artırılması.
Səyahətçilər Şengen zonasında səfər edəcəkləri ölkəyə və ya birdən çox Şengen ölkəsinə səfər edəcəklərsə, səfərləri zamanı ən uzun müddət qalacaqları ölkəyə viza üçün müraciət etməlidirlər. Bəzi ölkələrin konsulluqları digərlərinə nisbətən daha çox müraciət aldığı üçün bir çox insanlar bəzilərinin “viza alış-verişi” kimi təsvir etdiyi üsuldan istifadə edərək viza almaq üçün baha başa gələn məsafələri qət edirlər.
Hindistan Səyahət Agentlikləri Federasiyasının vitse-prezidenti Anil Kalsi deyir: "İnsanlar tez viza təyin edə biləcəkləri istənilən ölkəni seçməyə məcbur olurlar". AB qaydalarına riayət etmək üçün bəzi insanlar əsas təyinatlarından əlavə daha çox viza təyinatlı başqa ölkəyə səfər edərək daha çox pul xərcləyirlər. Bu üsul tez-tez təyinat çatışmazlığına cavab olsa da, Aİ Komissiyasının üzvü Kristian Viqand bunun gözləmə vaxtlarının artmasına səbəb olan amil olduğunu deyir.
Keçən il görüş çatışmazlığı ilə bağlı suala cavab olaraq, Fransanın Londondakı səfirliyi BBC-yə bildirib ki, tutumun böyük artımı viza alış-verişini təşviq edəcək. Lakin əksəriyyət üçün bu, çox bahalı və vaxt aparan, qara bazar üçün fürsət yaradır.
Londra'da yaşayan Mısırlı Nirvana, arkadaşının İtalya'daki düğününe gitmek için kara borsada vize randevusuna 100 pound (yaklaşık 130 dolar) ödediğini söylüyor. Arkadaşının tavsiyesiyle kullandığı platformun "bot" kullanarak, para karşılığında başkaları adına randevu alabildiğini söylüyor. "Dostları ve akrabalarının çoğu düğünü, zamanında vize randevusu alamadığı için kaçırdı" diyor.
Robot sözünün qısası olan "Bot" insan fəaliyyətini daha yüksək sürət və tezlikdə təqlid edən kompüter proqramıdır. Qara bazar agentləri onlardan mümkün olan kimi toplu görüşləri sifariş etmək üçün istifadə edirlər.
Konsert üçün Hollandiyaya getmək üçün Londonda görüş təyin etməyə üç ay vaxt sərf edən livanlı Sirene VFS Global saytında görüş təyin olunduqda onu xəbərdar edəcək botu yükləmək üçün 30 funt ödəyib.
26 yaşlı qadın şəxsi məlumatlarını qara bazar agenti ilə bölüşməkdənsə, bunun daha təhlükəsiz seçim olacağına ümid edirdi.
Eyni xidməti təklif edən Telegram kanalı müştərilərə bir-üç gün ərzində görüş alacaqlarını vəd edir.
Ancaq minlərlə insanın bu bildirişləri almaq üçün pul ödədiyini bilən Sirene bot kömək edə bilməyib. Hər dəfə bildirişə baxanda artıq görüş getmişdi. "Bu, ağrılı bir proses idi və mən sonda imtina etdim" deyir. Biletini bir ildən çox əvvəl almasına baxmayaraq, konserti buraxmaqla barışıb. Konsulluqlar və viza agentlikləri “təyinat saxtakarlığı” ilə mübarizə aparmaq üçün texnologiyadan istifadə edirlər.
TLSContact BBC-yə bildirib ki, qara bazar investorları işlərini çətinləşdirmək üçün birdəfəlik parol kimi şeylərdən istifadə edirlər. O, həmçinin proqnozlaşdırıla bilməmək üçün yeni təyinatların “təsadüfi paylaşımını” avtomatlaşdırır.
Oxşar tədbirlər VFS Global tərəfindən də həyata keçirilir, BBC-yə bildirib ki, görüş təyin edən robotlara "son dərəcə ciddi" yanaşır.
Eltac Zülfüqaroğlu/Turkustan.az
