İsveçli alimlər deyirlər ki, kərə yağı kimi heyvani yağlardan uzaq durmaq, əvəzinə zeytun və fındıq kimi bitki yağlarını seçmək ürəyiniz üçün daha yaxşıdır.
Ürək xəstəliyi riskini azaltmaq üçün insanlara kərə yağı kimi doymuş yağların miqdarını azaltmaq və bunun əvəzinə Aralıq dənizində illərdir istifadə edilənlər kimi doymamış bitki yağlarına keçmək tövsiyə olunub.
Həddindən artıq doymuş yağ istehlakı qanda pis xolesterinin səviyyəsini artırır, qan damarlarını daralda bilən və insult riskini artıra bilən yağ yataqlarının əmələ gəlməsinə səbəb olur. Həddindən artıq istehlak həm də 2-ci tip diabet üçün risk faktoru olan çəki artımına səbəb ola bilər.
İsveçli və Alman tədqiqatçıları daha çox bitki yağları istehlak edən insanların infarkt və insult riskini üçdə bir, şəkərli diabetə tutulma riskini isə dörddə bir azaltdıqlarını göstərdilər.
Bundan əlavə, doymuş yağda yüksək olan bir pəhrizdən doymamış yağda yüksək pəhrizə keçid 2-ci tip diabet riskini 42 faiz azalda bilər.
Tədqiqatın bir hissəsi olaraq, 16 həftə boyunca yağ və ya donuz yağı kimi doymuş heyvan yağları ilə zəngin bir pəhriz və zeytun yağı və fındıq kimi doymamış bitki mənşəli yağlarla zəngin bir pəhriz təqib edən 113 britaniyalının qan yağının nəticələri araşdırıldı.
Qandakı yağ göstəriciləri daha sonra elm adamlarının qandakı müxtəlif növ yağları ölçən "çoxlu lipid hesabı" (MLS) adlandırdıqları metoddan istifadə edərək qiymətləndirildi.
Alman İnsan Qidalanma İnstitutunun dietoloqu və tədqiqatın müəlliflərindən biri olan Dr. Fabian Eichelmann deyir: "Yüksək MLS sağlam qan yağ profilini göstərir və doymamış bitki mənşəli yağların yüksək qəbulu və doymuş heyvan yağlarının az qəbulu belə əlverişli MLS səviyyələrinə nail olmağa kömək edə bilər".
Tədqiqatçılar daha sonra MLS ballarını götürdülər və onları bir neçə il ərzində ürək-damar xəstəlikləri və infarkt və vuruşa səbəb ola biləcək 2-ci tip diabet riskini izləyən minlərlə iştirakçının iştirak etdiyi iki uzunmüddətli tədqiqata tətbiq etdilər.
Təhlil göstərdi ki, doymamış yağlarla zəngin bir pəhriz izləyənlər, yəni MLS göstəriciləri daha yüksək olanlar, ürək-damar xəstəlikləri riskinin 32 faiz, 2-ci tip diabet riskinin isə 26 faiz aşağı olduğunu göstərir.
Nəticələrini Nature Medicine jurnalında dərc edən tədqiqatçılar, aşağı MLS balları olan insanların Aralıq dənizi pəhrizi kimi doymamış yağda yüksək pəhrizə keçməkdən fayda görüb-keçmədiyini araşdırdılar.
7500 insan üzərində aparılan başqa bir araşdırmanın nəticələrini araşdıran tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, MLS göstəricisi aşağı olan və daha sonra doymamış yağlarla zəngin pəhrizə keçən insanlarda diabet riski 42 faiz azalıb.
Mütəxəssislər ürək-damar xəstəliklərində oxşar risk azalmasını müşahidə etmədiklərini, lakin nəzərdən keçirdikləri məlumatların vəziyyəti inkişaf etdirmək riski yüksək olan xəstələr arasında olduğunu və daha aşağı risk qruplarında olan insanlar üçün əlavə tədqiqatlara ehtiyac olduğunu qeyd etdilər.
İsveçdəki Chalmers Texnologiya Universitetinin qida və qidalanma üzrə mütəxəssisi, tədqiqatın baş müəllifi Klemens Wittenbecher, onların araşdırmalarının bitki əsaslı yağların faydalarını təsdiqlədiyini söyləyib.
Eltac Zülfüqaroğlu/Turkustan.az
