İşğalçılar yanvarın 20-dək maksimum nəticəyə nail olmaq istəyirlər
Vladimir Putin öz hərbçilərinə ABŞ-ın yeni seçilmiş Prezidenti Donald Trampın andiçmə mərasimi gününə - yanvarın 20-nə qədər Ukrayna Müdafiə Qüvvələrini Kursk vilayəti ərazisindən çıxarmağı əmr edib. “Suspilne” yazır ki, bu barədə Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenski Ukraynada Ərzaq Təhlükəsizliyi üzrə Beynəlxalq Konfransda danışıb.
“Putin üçün ən önəmlisi bizi Kursk bölgəsindən sıxışdırıb çıxarmaqdır. Və bütün bu hekayələr, yeni raketlərlə bütün bu nümayişkaranə zərbələr - bütün bunlar elə-belə deyil. O, bu vəzifəni qarşıya qoyub. Əminəm ki, o, gələn il yanvarın 20-nə qədər bizi qovmaq istəyir. Onun nəzarət etmədiyi vəziyyətə nəzarət etdiyini nümayiş etdirməsi çox vacibdir”, - deyə Zelenski bildirib.
Ukrayna lideri əmin olduğunu söyləyib ki, Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Kursk əməliyyatı Putin rejiminin Rusiya ərazilərini qoruya bilmədiyini göstərir: “Çünki Rusiya ordusunun bütün qüvvələri Ukraynanın işğal olunmuş ərazilərinə atılıb. Bizdə Kursk istiqamətində ələ keçirilən məlumat var ki, Putin hərbi əməliyyatların bütün taleyinin Kursk əməliyyatına bağlı olması əmri ilə əsgərlərə şəxsi xahişlərini çatdırır”.
Son zamanlar Qərb platformalarında da bu mövzuda söhbətlər gedir. Doğrudanmı, bu gün Putinin bir nömrəli vəzifəsi Ukrayna qoşunlarını Kursk bölgəsindən sıxışdırıb çıxarmaqdır? Çox güman ki, bu yolla o, Trampın hakimiyyətə gəlişindən sonra Ukrayna və Rusiya müvəqqəti atəşkəs şərtləri ilə bağlı danışıqlara başlayarsa, özü üçün daha sərfəli sövdələşmə mövqeyi axtarır. Axı, Ukrayna Kursk vilayətinin bir hissəsini saxlasa, o, Putinin Ukraynanın işğal olunmuş hər hansı torpaqlarının həmişəlik Rusiya Federasiyasına verilmiş kimi tanınması tələblərini asanlıqla dəf edə biləcək. Bu, belədirmi?
Mövzunu AYNA-ya tanınmış ukraynalı ekspertlər şərh ediblər.
“Doktrina” Siyasi Araşdırmalar Mərkəzinin (Kiyev) Təhlükəsizlik Departamentinin rəhbəri Qleb Parfyonov:
“Ümumiyyətlə, Putinin vəzifəsi Rusiyanın qondarma konstitusiya sərhədləri daxilində irəliləməkdir. Axı onların konstitusiyasına görə, Kiyevin indi bütövlükdə müdafiə etdiyi ərazi eyni Kursk vilayətinin bir hissəsi kimi işğal olunmuş statusa malikdir. Bu, əlbəttə ki, cəfəngiyat kimi səslənir, lakin Rusiya Federasiyasının qanunlarına əsaslanan hüquqi fakt var. Buradan biz görürük ki, döyüş meydanındakı vəziyyətlərdə olduğu kimi, Rusiya cəbhənin bütün mühüm sahələrində - Zaporojyedən Kurska qədər səylər göstərir.
Moskvanın problemi tam olaraq verilən tapşırıqları yerinə yetirmək üçün insan resurslarının çatışmazlığındadır. Ona görə də təəccüblü deyil ki, orda-burda yenidən Rusiya liderlərinin ağzından “səfərbərlik” sözü çıxır. Moskvanın qanunlarında göstərdiyi sərhədlər boyu ərazini tamamilə işğal etməyi planlaşdırması qaçılmazdır. Və çətin ki, Trampla hər hansı danışıqlar bu vəziyyəti dəyişdirə bilsin, artıq bu müharibəyə həddən artıq çox vəsait xərclənib”.
“Penta” Siyasi Araşdırmalar Mərkəzinin direktoru Vladimir Fesenko:
“Kursk bölgəsi Putin üçün əsas prioritet deyil. Əsas prioritet hələ də Donetsk bölgəsinə hücumdur. Lakin Putin üçün Kursk vilayətinin bütün ərazisi üzərində Rusiyanın nəzarətini bərpa etmək əməliyyatının əhəmiyyəti hər gün artır. Məhz buna görə də bu bölgədəki Rusiya hərbi kontingenti 45-50 minə qədər artırılıb. Məhz orada Şimali Koreya qoşunları yerləşdirilib. Ona görə də Prezident Zelenskinin səsləndirdiyi məlumat (Rusiya qoşunlarına yanvarın 20-dək Kursk vilayətinin bütün ərazisi üzərində nəzarəti bərpa etmək tapşırılıb) çox inandırıcı görünür.
Düşünürəm ki, Putin əvvəlcə Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Kursk vilayətindəki hərbi əməliyyatını lazımi səviyyədə qiymətləndirməyib və hesab edirdi ki, Rusiyanın bu regiona nəzarətini kifayət qədər tez və az səylə bərpa etmək mümkün olacaq. Əvvəlcə bunu sentyabrın 1-nə qədər, sonra oktyabrın 1-dək, daha sonra noyabrın 5-dək (ABŞ seçkiləri) etmək planlaşdırılırdı. Və bütün bu müddətlər qaçırıldı. Ukraynanın Kursk bölgəsindəki hərbi əməliyyatı Kremlin düşündüyündən daha güclü və ciddi oldu.
Aydındır ki, Ukraynanın Kursk bölgəsindəki mövqeyi hərbi əməliyyatların dayandırılması ilə bağlı danışıqlarda mühüm arqument olacaq. Və bu, həqiqətən də Putini qıcıqlandırır. Putin Ukraynanın birtərəfli güzəştlərinə əsaslanan Ukrayna və ABŞ-a sülh sazişi tətbiq etmək üçün bu danışıqlarda tam üstünlük əldə etmək istəyir. Ukraynanın Kursk vilayətindəki mövqeləri və Rusiya Federasiyası ərazisinə hücumları Putinin bu danışıqlar strategiyasını pozur.
İstənilən halda, cəbhə xəttində atəşkəslə bağlı razılaşma olsa belə, Kiyev Rusiya tərəfindən işğal olunmuş Ukrayna ərazilərinin Moskvanın müəyyənləşdirdiyi statusunu tanımayacaq. Bu, işğal olunmuş ərazilərdən imtina etmək demək deyil. Ukrayna 10 ildir ki, Krıma və Donbassın bir hissəsinə nəzarət etmir, lakin onlardan əl çəkmir. Eyni mövqe Ukraynanın Rusiyanın nəzarəti altında olan bütün işğal olunmuş ərazilərinə şamil olunacaq.
Ukrayna qoşunlarının Kursk vilayətindən çıxarılması müqabilində Ukraynanın işğal olunmuş ərazilərinin bir hissəsindən (məsələn, Xarkov vilayətində) rus qoşunlarının çıxarılmasına nail olmaq üçün danışıqlarda istifadə oluna bilər”.
