Yaşlandıqca zaman niyə “uçur?


Bəzi insanlar bəzən yaşlandıqca zamanın daha sürətli uçduğunu hiss edirlər.

Yəni, günlər, aylar, hətta illər sürətli qatar kimi keçir. Ancaq gənc yaşda bu baş vermir. Əslində zamanın özü də yaşla dəyişir.

Turkustan.az xəbər verir ki, “European Review” jurnalında dərc olunan araşdırmanın müəllifləri insanların yaşlandıqca vaxtın sürətləndiyini hiss etmələrinin səbəbini öyrəniblər.

Alimlər hesab edirlər ki, insanın yaşlandıqca zaman qavrayışı dəyişir, çünki yaşlandıqca beyində və bədəndə fiziki dəyişikliklər baş verir. Tədqiqatın müəllifləri deyirlər ki, saatlarla ölçülən vaxt ilə beynimizin qəbul etdiyi vaxt arasında fərqlər var.

Beynimizin qavradığı zaman ətrafımızdakı dünyanı əks etdirən və insan hissləri tərəfindən yaradılan görüntülər ardıcıllığıdır.

Sadə dillə desək, insan beyni gördüklərimiz, eşitdiklərimiz və yaşadıqlarımız əsasında bir sıra zehni təsvirləri emal edir.

İnsanlar gənc olanda beyin bu görüntüləri daha tez qəbul edir və emal edir. Elm adamları deyirlər ki, yaşlandıqca beyindəki sinir yollarının deqradasiyası kimi fiziki dəyişikliklər səbəbindən vizual emal yavaşlayır.

Tədqiqat müəllifləri qeyd edirlər ki, yeni məlumatlar və ya daha aktiv fəaliyyətlərlə dolu günlər adi günlərdən daha uzun görünür. Bu, beynin daha çox məlumat emal etməsi və daha çox zehni təsvirlər yaratdığı üçün baş verir.

Tədqiqat müəlliflərinin fikrincə, sinir yolları yaşla birlikdə deqradasiyaya uğradıqda, beyin yeni məlumatları emal etmək üçün daha çox vaxt aparır. Bu, o deməkdir ki, beyin eyni vaxt ərzində daha az zehni görüntü yaradır. Ona görə də zaman sanki daha sürətli uçur.

Ancaq tədqiqatçıların qeyd etdiyi kimi, başqa bir səbəb də var.

Xüsusilə, yaşlandıqca insanın həyatı daha çox rutinlə dolu olur.

Yəni, bir insanın həyatında daha az əhəmiyyətli hadisələr və əvvəllər bilinməyən məlumatlar olur. Beləliklə, insanlar daha az yeni təcrübə əldə edirlər. Bu, günlərin, həftələrin və ayların daha sürətli keçməsinə səbəb olur, çünki beynin bir zaman dövrünü digərindən ayırd etmək üçün işləməsi daha az yadda qalan hadisələr var.

Alimlər həmçinin hesab edirlər ki, sosial şəbəkələrdən həddindən artıq istifadə insanın vaxt qavrayışını təhrif edə bilər. Sonsuz məlumat axını insanların fərqinə varmadan dəqiqələri saatlara çevirə bilər. Buna görə də insan zamanın həqiqi keçməsi hissini itirir.

Alimlərin fikrincə, zamanın qavranılmasına təsir edən digər mühüm amil yorğunluq və yuxusuzluqla bağlıdır. Bu zaman beyin məlumatı daha çətin emal edir və günlər qısalır, çünki yadda qalan hadisələr daha az olur.

Elm adamları yeni təcrübələr qazanmağa və beyninizi aktiv şəkildə məşq etməyə çalışsanız, zamanın keçməsinin qavranılmasını yavaşlatmağın mümkün olub-olmadığını dəqiq deyə bilmirlər. Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, zamanın qavranılması hər bir insan üçün fərqlidir və bir çox amillərdən asılıdır.

Bəziləri üçün yaşlandıqca vaxt çox tez uçur, bəziləri üçün çox tez uçmur, həmçinin vaxtı əvvəlki kimi qəbul etdiklərini deyən insanlar da var. /Cebheinfo.az/


MANŞET XƏBƏRLƏRİ