Antarktidada ortaya çıxan nəhəng dəlik elm adamlarını heyrətə gətirdi və onun necə əmələ gəldiyi müzakirə mövzusuna çevrildi. İsveçrə ölçüsündə olan dəlik, görünür, inanılmaz bir təbiət hadisəsinin məhsuludur.
Turkustan.az "webtekno"ya istinadən xəbər verir ki, 8 il əvvəl Cənubi Okeanın bir hissəsi olan və Antarktika qitəsinə daxil olan Ueddel dənizində qəfildən dəlik yaranıb. Alimləri təəccübləndirən bu nəhəng dəlik o qədər böyükdür ki; İsveçrənin ərazisi böyüklüyündədir.
2016-cı ildə Ueddell dənizində polinya (buzlaqların ortasında görünən açıq su sahəsi) əmələ gəlib
İqlim tədqiqatçılarının və okeanoloqların diqqətini çəkən bu polinya, normal olaraq qalın buz təbəqəsi ilə örtülmüş ərazidə meydana çıxıb və 1970-ci illərdən sonra ilk dəfə bu böyüklükdə polinyaya rast gəlinib.
Əslində, polynyas sahil ərazilərində əmələ gəlir və biomüxtəliflik üçün yaşayış mühiti təmin edir, lakin Ueddell dənizində; Açıq okeanda, sahildən uzaqda görünüb. Buna görə də əlavə diqqət çəkib.
Uedell dənizində polinyanın yaranması ilə bağlı bir neçə proqnoz var
Bu polinyanın çıxdığı bölgədə böyük bir sualtı dağ var. Maud Rise adlanan bu dağ okean cərəyanı ilə birləşərək şaquli qarışma yaradır və dərinlikdən səthə isti, duzlu su yaradır. Məlumdur ki, cərəyan 2015-2018-ci illər arasında daha güclü olub. Bu səbəbdən ilıq və duzlu su dəniz buzlarının əriməsi ilə polinyaların əmələ gəlməsinə səbəb ola bilər.
Başqa bir cəbəb külək ola bilər. Güclü siklonik küləklər dəniz səthində qarışığı artıraraq dərinliklərdən isti suyun səthə çıxmasına şərait yarada bilər. Küləyin təsiri, xüsusilə Ueddell dənizində, polinyanın ölçüsünü və müddətini təyin edən amillərdən biri hesab olunur.
Son ehtimal termohalin dövranıdır. Okeanda isti və duzlu suyun səthə daşınmasına səbəb olan termohalin sirkulyasiyası, temperatur və duzluluq fərqləri səbəbindən okean təbəqələrinin yerdəyişməsinə zəmin yaradır. Bayaq qeyd etdiyimiz kimi, dəniz buzu dərinliklərdən qaynar su səthə çıxanda əriyib polinya əmələ gətirə bilir. /Bizimyol.info/
