Yer kürəsinə kosmosdan baxdığınız zaman bölünmüş ərazilər və ölkələr, onların müharibələr zamanı oyulmuş sərhədləri və ya bu sərhədlərin əks tərəflərində yaranmış ideologiyalar görmürsünüz. Gözə yalnız bir planet görünür - bütün imkanlara baxmayaraq, vaxtaşırı özünü dağıdıcı aparan insan evi.
Turkustan.az xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, dünya əhalisinin təxminən üç faizini öldürən İkinci Dünya müharibəsindən sonra dünya liderləri yaxın keçmişin faciəvi səhvlərini təkrarlamamaq üçün tək dünya hökuməti konsepsiyasını müzakirə etməyə başlayıblar.
Bu fikir tez bir zamanda aradan qalxsa da, rasional ləpələri ehtiva edirdi.
Bütün dünya bir ölkədə birləşsə nə dəyişəcək? Belə bir dövlətə kim rəhbərlik edə bilərdi? Və hansı problemləri həll edilə və hansı problemləri daha da pisləşdirə bilər?
Əsrlər boyu siyasətçilər dünya harmoniyası arzusunda olublar. Bununla belə, xalqlar siyasi və dini fərqliliklər üzərində toqquşmağa davam etdikcə, sülh bir utopiya kimi görünür.
Bəs bütün ölkələri bir yerə birləşdirsək, nə olacaq?
İlk baxışdan münaqişələrin səbəbləri daha az olacaq kimi görünür, amma əslində, hər şey daha mürəkkəbdir. Biz sıfırdan başlamazdıq. Minlərlə illik tarixi, adət-ənənələri, mədəni fərqləri, dilləri və valyutaları vahid sistemdə birləşdirməli olacağıq. Belə bir proses bəşəriyyətin qarşısında duran ən böyük problemlərdən biri olardı. Bütün bunlar səy göstərməyə dəyərmi? Gəlin müsbət və mənfi cəhətlərə baxaq.
Birincisi, dünya vahid dövlət kimi bir çox qlobal problemləri həll edə bilər. Vahid idarəetmə həm də təbii fəlakətlər və ya epidemiyalar zamanı resursları daha yaxşı bölüşdürərək inkişaf etmiş və inkişaf etməkdə olan ölkələr arasında fərqi azalda bilər. Başqa bir müsbət tərəfi müharibələrin baş vermə ehtimalının əhəmiyyətli dərəcədə azalmasıdır, çünki onların əsas səbəbləri yox olardı. Müxtəlif ölkələrdə 17 mindən çox nüvə başlığının olması səbəbindən hazırda aktual olan nüvə münaqişəsi təhlükəsinin aradan qalxması bəşəriyyətin sağ qalması istiqamətində mühüm addım olardı.
Bundan əlavə, hərbi xərclərin azalması ilə büdcələr bütün dünyada səhiyyəni inkişaf etdirmək və həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq üçün istifadə edilə bilər. Qanunvericiliyin birləşdirilməsi insanların hüquqlarını daha yaxşı müdafiə edər və bütün işçilər üçün ədalətli iş şəraiti yaradardı. Qlobal valyutanın dövriyyəyə buraxılması inkişaf etmiş ölkələrin dünya iqtisadiyyatına təsirini azalda, az inkişaf etmiş regionlara daha çox imkanlar verə bilər.
Lakin, digər tərəfdən, dünya dövləti ideyası da bir çox risklər daşıyır. Birinci və ən təhlükəlisi, yaxşı niyyəti olmayan bir adamın hakimiyyətə gəlmə riskidir. Planet səviyyəsində güc, məsələn, nasist Almaniyasında olduğu kimi despotizmə yol aça bilərdi. Digər əhəmiyyətli çatışmazlıq milli kimliyin itirilməsidir. Milli qürur tez-tez ABŞ və Sovet İttifaqı arasında kosmos yarışı kimi texnoloji və elmi tərəqqi üçün təkan rolunu oynayır.
Üstəlik, vahid dövlətin yaradılması prosesi inanılmaz dərəcədə çətin olardı. Biz vahid dil və valyuta inkişaf etdirməli idik ki, bu da özlüyündə nəhəng proporsional vəzifədir. Bundan əlavə, bütün dünyada bir çox insan bu ideyanı dəstəkləməyəcək və bu, növbəti münaqişələrə, üsyanlara və korrupsiyaya səbəb ola bilər.
Nəzəri olaraq qlobal birlik ideyası cəlbedici görünür, lakin praktikada onun həyata keçirilməsi bir çox çətinliklərlə üzləşir və xalqlar üçün potensial mənfi nəticələri qeyd etməmək mümkün deyil. Tamamilə mümkündür ki, belə bir konsepsiyanı həyata keçirmək üçün dünya daha bir qlobal fəlakətdən keçməlidir, lakin o vaxta qədər çox gec ola bilər. /Lent.az/
