Alimlər indiki Çin ərazisində 200 min il əvvəl nəsli kəsilmiş yeni insan növünü tapıblar. Arxeoloqlar iri başları, geniş kəllə sümükləri və nəhəng dişləri ilə seçilən 16 şəxsin qalıqlarını aşkar ediblər. Neandertalların və Homo sapienslərinkindən daha böyük olan baş ölçüləri komandaya yeni tarixdən əvvəlki növ Homo juluensis adını verməyə imkan verib.
“Daily Mail” yazır ki, daşlaşmış qalıqlar minlərlə artefakt, daş alətlər və heyvan sümükləri ilə birlikdə tapılıb. Bu da onların həyatları, məsələn, ovçu olduqları və heyvan dərilərindən paltar tikmələri kimi daha çox məlumat verir.
Tədqiqatçılar bu növlərin kiçik qruplar halında yaşadığını düşünürlər, ehtimal ki, müasir insanlar 120.000 il əvvəl Avropa və Asiyaya köç etməyə başlayanda yoxa çıxıb.
omo juluensis, daha soyuq, daha quru hava gətirən buz dövrü ilə müşayiət olunan dramatik iqlim dəyişikliyi zamanı yaşayıb. Homo juluensis kiçik qruplar halında yaşadıqları üçün bu, onları ölümlə nəticələnə biləcək ağır hava hadisələrinə qarşı həssas edib.
Tədqiqatın həmmüəllifi Kristofer Bay Honq Konqun “South China Morning Post” qəzetinə bildirib ki, Homo juluensis populyasiyasının sıxlığının heç vaxt müasir insanların Afrikanı çoxlu sayda tərk etdiyi vaxtlar qədər yüksək olmamasının bir səbəbi də budur. Neandertallar və Yuluenlər kimi yerli əhalini genetik olaraq köçürdülər.
Honolulu Universiteti və Çin Elmlər Akademiyasının tədqiqatçıları Homo juluensis kəllələrinin ölçülərinin 103 ilə 109 kub düym arasında olduğunu bildiriblər. Bu məlumatlar Neandertalların 88 kub düym olan kəllə həcmi və 82 kub düym olan Homo sapiens ilə müqayisə edilib.
Bununla belə, Bay xəbərdarlıq edir ki, ölçü fərqi mütləq qədim növlərin müasir insanlardan daha ağıllı olması demək deyil.
Tədqiqatçılar fosilləri 2008-ci ildə Cənubi Sibirdəki mağarada sümük parçaları tapılan Neandertal və Denisovalıların fosilləri ilə müqayisə ediblər. Onların tapıntıları tədqiqatçıları onların təxminən 40.000 il əvvəl Avropa və Asiyada mövcud olmuş neandertallarla qohumluq əlaqəsi olmadığını düşünməyə vadar edib. Bununla belə, onlar qeyd edirlər ki, Homo juluensis növü oxşar diş xüsusiyyətlərinə görə Denisovalılarla oxşarlıqları bölüşür.
"Denisovan azı dişləri həmişə kifayət qədər böyük olması ilə seçilib. Bizim tip nümunəmizdən Xiujiayao azı dişləri də kifayət qədər böyükdür", - Kristofer Bay bildirib.
Alimlər çeynəmə zamanı aşağı və yuxarı dişlərin toxunduğu dişləmə səthlərini müqayisə edərək, azı dişlərin səthinin demək olar ki, eyni olduğu qənaətinə gəliblər.
Tədqiqatçılar tanışlıq təhlilindən istifadə edərək, Denisovalıların ayrı bir növ deyil, daha çox qədim insanların ümumi populyasiyasının adı olduğu qənaətinə gəliblər və əlavə ediblər ki, oxşarlıqlarına əsasən, onların Homo juluensisə aid olma ehtimalı var.
Bay bildirib ki, daş alətlər, artefaktlar və heyvan sümükləri Homo juluensisin fosillərinin tapıldığı Xiujiayao yerində vəhşi atları yeyib becərdiyini göstərir. Onlar qrup halında atları ovlayır, onların ətini, sümük iliyini və qığırdaqlarını, o cümlədən ruzi üçün yeyir, həmçinin dərilərindən onları sərt qışdan qoruyan paltar tikmək üçün istifadə ediblər.
Təbiət jurnalında dərc edilən araşdırmada, yeni növlərin 300.000 il əvvəl başlayan Son Dördüncü dövr ərzində genetikasının homo sapiens ilə birləşməsindən və yeni yerlərə miqrasiyasından əmələ gəldiyi bildirilib. Bu dövr qədim insan növlərinin yox olmasına səbəb olan təkrar buz dövrlərinə səbəb olan iqlim dəyişikliyindəki əsas dəyişikliklərlə təsnif edilib./lent/az