Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) vərəmin bütün dünyada yenidən artmaqda olduğu barədə həyəcan verici yeni məlumatları açıqlayıb. 2023-cü ildə təxminən 8,2 milyon insana vərəm diaqnozu qoyulacaq. Bu rəqəm 2022-ci illə müqayisədə əhəmiyyətli artımdır və 1995-ci ildən bəri ÜST-nin monitorinqində ən yüksək səviyyəyə çatıb.
Vərəm yenidən yoluxucu xəstəliklərdən ölüm səbəbi oldu. 2023-cü ildə Covid-19-u geridə qoyaraq bu kədərli titula nail oldu. Lakin vərəmdən ölənlərin sayında cüzi azalma müşahidə olunub. 2022-ci ildə 1,32 milyon olan ölənlərin sayı 2023-cü ildə 1,25 milyona düşüb.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının hesabatında qeyri-bərabərliyin və maliyyə çatışmazlığının yoluxucu xəstəliklərlə mübarizədə ciddi problemlər olduğu aşkar edilib. Hesabata görə, dünya əhalisinin dörddə birindən üçdə biri vərəm bakteriyası daşıyır.
Lakin immun sistemi güclü olan insanların əksəriyyəti bu xəstəliyə tutulmur. Qidalanma, müharibələr və digər xəstəliklər kimi stresli vəziyyətlər immunitet sistemini zəiflədir, vərəmin yaranmasına zəmin yaradır.
Vərəm adətən ağciyərləri təsir edən yoluxucu xəstəlikdir. Yoluxmuş insanlar öskürən, asqıran və ya danışan zaman havaya buraxılan kiçik damcılar vasitəsilə ötürülür.
Xəstəliyin simptomları yorğunluq, gecə tərləmələri, arıqlama və qanlı bəlğəmlə öskürəkdir. Vərəmin müalicəsində bir neçə ay ərzində antibiotik müalicəsi tətbiq olunur.
ÜST-nin bu yeni məlumatları bir daha göstərdi ki, vərəmə qarşı qlobal səylər daha da gücləndirilməlidir.
Vərəm: Ölüm nisbətləri azalır, xəstəliklər artır
Bu ziddiyyətli vəziyyət vərəmlə mübarizədə yaşanan çətinlikləri ortaya qoyur. Bir tərəfdən ölüm nisbətlərində azalma müşahidə edilərkən, digər tərəfdən xəstəlik hallarının əhəmiyyətli dərəcədə artması xəstəliyin kompleks xarakterini və həlli üçün kompleks yanaşmanın zəruriliyini göstərir.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatından xəbərdarlıq
ÜST vurğulayır ki, vərəmə yoluxma hallarının artması narahatlıq doğurur və bu məsələ ilə bağlı təcili tədbirlər görülməlidir. Təşkilat ölkələri vərəmlə mübarizə proqramlarını gücləndirməyə, diaqnostika və müalicə xidmətlərinə çıxışı artırmağa və tibb işçilərini öyrətməyə çağırır.
Eltac Zülfüqaroğlu/Turkustan.az
