Üzvi qidalar xüsusilə son illərdə sağlam yaşamağın simvollarından birinə çevrilib. Bununla belə, bu məhsulların adi qidalarla müqayisədə həqiqətən əhəmiyyətli sağlamlıq üstünlükləri təqdim edib-etməməsi hələ də müzakirə mövzusudur. Yeni bir araşdırma, üzvi qidaların sağlamlıq təsirlərinə ətraflı nəzər salaraq, onların xərçəng riski, piylənmə və kardiometabolik sağlamlığa potensial təsirlərini araşdırıb.
Turkustan.az xəbər verir ki, Avropa Klinik Qidalanma Jurnalında dərc edilən araşdırmaya görə, üzvi qidaların istehlakı kardiometabolik risklərin azalması və pestisidlərə daha az məruz qalma ilə əlaqələndirildi. Bununla belə, xərçəng riski və ümumi sağlamlıq üzərində uzun müddətli təsirlər hələ aydın deyil və bu mövzuda daha çox araşdırmaya ehtiyac olduğu vurğulanır.
Tədqiqatlar göstərir ki, üzvi qidaların istehlakı kardiometabolik risklərin azalması və pestisidlərə məruz qalma ilə əlaqələndirilir. Bununla belə, xərçəng riskinə uzunmüddətli təsirlər hələ aydın deyil. Məsələn, bir Fransız araşdırması, üzvi qidaların postmenopozal döş xərçəngi və lenfoma riskini 25% azaltdığını, Böyük Britaniyadan edilən başqa bir araşdırma isə ümumi xərçəng riski ilə əhəmiyyətli bir əlaqə tapmadığını göstərdi.
Üzvi qidaların müntəzəm istehlakı piylənmə və tip 2 diabet (T2D) riskinin azalması ilə əlaqələndirilə bilər. Müxtəlif tədqiqatlar göstərir ki, üzvi qidalar istehlak edən insanlar daha aşağı bədən kütləsi indeksinə (BMI) malikdirlər və T2D inkişaf etdirmək ehtimalı 35% daha azdır.
Üzvi qida istehlakçılarının daha yaxşı enerji səviyyələri, immunitet funksiyası və zehni rifah kimi ümumi sağlamlıq faydalarını hiss etdikləri bildirildi. Bundan əlavə, pestisid qalıqlarının üzvi pəhrizdən sonra 89% aşağı olduğu aşkar edilmişdir. Bununla belə, üzvi qidaların mineralın udulmasında əhəmiyyətli bir fərq yaratmadığı müşahidə edilmişdir.
Üzvi qidalar ümumi sağlamlığa müsbət təsir göstərə bilər, lakin bu təsirlər həmişə qəti şəkildə sübut olunmur. Xərçəng, 2-ci tip diabet və piylənmə riskini azaltmaq potensialı olsa da, tədqiqat metodologiyalarındakı və fərdi həyat tərzi amillərindəki fərqlər bu nəticələrə təsir edə bilər. Məlumdur ki, üzvi qidalar, xüsusən də pestisidlərin təsirini azaldır və bununla da bəzi sağlamlıq risklərini azaldır. Bununla belə, onu da nəzərə almaq lazımdır ki, üzvi əkinçilik qida istehsalını azalda və mikroblarla çirklənmə riskini artıra bilər.
Buna görə də, üzvi qidaların sağlamlıq faydalarını daha aydın başa düşmək üçün daha çox klinik araşdırmaya ehtiyac var. Bununla belə, bu qidaların ekoloji cəhətdən təmiz və davamlı əkinçilik üsulu təklif etdiyini də nəzərdən qaçırmaq olmaz.
Eltac Zülfüqaroğlu/Turkustan.az
