Bazardan aldığımız yeməkləri mətbəxə qoyarkən ilk ağlımıza gələn şey onu yuyub qurudub istehlaka hazır vəziyyətə gətirməkdir.
Turkustan.az xəbər verir ki, biz yemək bişirməzdən və ya yeməkdən əvvəl yediyimiz hər şeyi yumağa çox öyrəşmişik, amma həqiqətənmi hər yeməyin yuyulması lazımdır? Xeyr! Əslində bəzi qidalar birbaşa yuyulmamalıdır!
İstər sağlamlıq, istərsə də gigiyena üçün bunu analarımızdan gördük; Yediyimiz yeməkləri yumaq lazımdır. Əslində bəzilərinin qabıqları varsa qabığını soymaq və bıçaqla çölünü tez təmizləmək kifayətdir. Düşünürük ki, nəyisə yusaq, birdən-birə sağlam və təmiz olacaq, amma yanılırıq...
İstehlak etdiyimiz qidaların bir çoxu yuyula bilər. Onların çoxu hətta yuyulmalıdır, amma mətbəximizdə elə yeməklər var ki, yumaq o qidalar üçün yaxşı iş deyil. Bəli, meyvə-tərəvəzin yuyulması onların üzərində yığılan mikrobların təmizlənməsində və zərərli maddələrin çıxarılmasında xüsusilə vacibdir. Amma tərəvəz və meyvələrdən başqa qidaların üzərinə işarə qoymaqda fayda var.
Bizim prioritetimiz qidalara tətbiq etdiyimiz proseslərdə qida təhlükəsizliyini təmin etmək olmalıdır. Beləliklə, əsas vəzifəniz istehlak etdiyiniz qidalarda bakteriya əmələ gəlməsinin qarşısını almaqdır. Əksinə, son dərəcə gigiyenik qidalarınızda bakteriyaların əmələ gəlməsinə səbəb olursunuz. Bəs, istehlak edərkən heç vaxt yuyulmamalı olduğumuz bu qidalar hansılardır?
Toyuq və oxşar quş əti
Əslində, bir çoxunuz eşitmişsiniz ki, toyuq heç vaxt yuyulmamalıdır. Amma yenə də bəziləriniz uzaqdan baxdığınız toyuğun kifayət qədər təmiz olduğunu düşünməyə bilər və bu zaman tək düşündüyünüz onu yumaq olur. Toyuq və çiy ev quşlarının yuyulması onların bakteriya əmələ gəlməsinə səbəb olur və bu bakteriyalar onların çoxalır və sürətlə yayılır.
Toyuğu yuyursunuz və toyuq şirəsi ətrafa sıçrayır, bu zaman bütün bakteriyalar ətrafa yayılır. Bəli, quş ətində salmonella kimi bakteriyalar ola bilər, ancaq siz bu bakteriyaları yalnız yüksək temperaturda bişirməklə yox edə bilərsiniz!
çiy ət
Toyuq və quş əti kimi, qırmızı ətdə də yuyulma səbəbiylə bakteriya böyüməsi baş verə bilər. Bundan əlavə, qırmızı əti yumaq da dadını korlayır. Ətin özünün nəmlik balansı pozulur. Əslində bişirməzdən əvvəl onu salfetlə qurutmağa çalışmalısınız.
Balıq
Çiy ət və toyuq kimi çiy balıq da bişməzdən əvvəl yuyulmaması lazım olan qidalardandır. Balıqlarınızı təmizləyərkən yumaq məcburiyyətindəsinizsə, onu uzun müddət su ilə təmasda saxlamamağınız daha yaxşıdır. Pişirmədən əvvəl balıqda qan görsəniz, onu salfetlə təmizləməyə cəhd edə bilərsiniz. Balıqları dəfələrlə suda saxlamaq onu bakteriyalara açıq qoyacaq.
göbələk
Göbələklər torpaqda, ağaclarda və rütubətli yerlərdə bitən qidalar olduğundan, onların xarici səthinin çirkli görünüşü bizdə adətən onları yumaq istəyi yaradır, lakin yuyulmaması lazım olan digər əsas qidalardan biri də göbələkdir. Göbələklər təbiətin süngərləridir! Onları nəmləndirdiyiniz zaman, onlar nəm udacaq və kilidlənəcəklər. Bu, göbələyin həm dadının, həm də formasının pisləşməsinə səbəb olur.
yumurta
Çiy yumurta yumaq sizə qəribə gəlir? Qəribə səslənirsə, doğru yoldasınız! Bəzi insanlar yumurtaları qutudan çıxaran kimi yumağa meyllidirlər. Ancaq bu, yumurtanın qoruyucu qabığının incəlməsinə səbəb olur və xarici səthdə bakteriya varsa, yumurtanın daxili səthinə yayılır. Toyuq əti kimi, yumurtaların yuyulması salmonella bakteriyalarının yoluxmasını və yayılmasını asanlaşdırır.
Makaron
Əgər sizdən hər hansı biriniz yemək bişirməzdən əvvəl makaronu yuyarsa, üzünü onlara çevirib deyin: "Dəlisiniz!" Çünki artıq xəmiri qurudaraq əldə edilən makaronu yenidən sulamaqla təmizləməyə çalışmaq dəlilik kimi izah oluna bilər. Pastanızı düzgün hazırlamaq üçün onun nişastasına ehtiyacınız var! Usta aşpazlar makaronu yumaq bir yana, qaynayandan sonra yaxalamağı belə tövsiyə etmirlər!
Dondurulmuş tərəvəz və meyvələr
Mövsümdə seçdiyiniz meyvə və tərəvəzləri istifadə etməzdən əvvəl yuyub dondurucuya qoymağı seçirsinizsə, səhv edirsiniz! Dondurulmuş qidalarda bakteriyaların böyüməsi asan deyil. Məhsullarınızı dondurucudan birbaşa suya qoymaq onlarda bakteriyaların əmələ gəlməsi ehtimalını artırır. Meyvə və tərəvəzləri birbaşa dondurucudan reseptlərinizə əlavə edə bilərsiniz.
Aytən Yaşar/ Turkustan.az
