Dünyada ağciyər xərçənginin ilk əlamətlərini göstərə bilən ilk sidik testi Kembric Universiteti tərəfindən hazırlanıb.
Test sayəsində ağciyər xərçənginin erkən diaqnozu müalicəyə imkan verəcək.
Turkustan.az xəbər verir ki, İngiltərənin Kembric Universiteti ağciyər xərçənginin erkən diaqnostikasında yeni səhifə açıb.
Akademiklər ağciyər xərçənginin ilk əlamətlərini göstərərək erkən diaqnozu təmin edə bilən dünyada ilk sidik testini hazırlayıblar.
Tədqiqatçılar deyiblər ki, enjekte edilə bilən sensorun sidikdə inkişaf etdirdikləri birləşməni buraxan xüsusiyyəti "erkən diaqnoz"dur.
Təcrübədə bir çox ağciyər xərçəngi hallarına sonrakı mərhələdə diaqnoz qoyulur, bu da xəstəliyin müalicəsini çətinləşdirir.
Mütəxəssislər yeni sidik testi ilə erkən diaqnoz sayəsində xəstəliyə qalib gəlmək şansı artacaq deyiblər.
Sidik testi xəstənin ən erkən mərhələlərində ağciyər xərçəngi olduğunu göstərə bilən “zombi” hüceyrə zülallarını axtarır.
Siçanlar üzərində aparılan sınaqlarda müvəffəqiyyətlə nəticələnən sidik testinin tezliklə insanlara da tətbiq ediləcəyi gözlənilir.
"Zombilər" xərçəng hüceyrələrinin meydana gəlməsini təşviq edərkən toxuma zədələnməsinə səbəb olur. Yeni testdə sidikdə buraxılan birləşmə zombi hüceyrə zülalları ilə qarşılıqlı əlaqədə olur və onların varlığına işarə edir.
Kembric Universitetindən Prof. Ljiljana Fruk “Guardian” qəzetinə sidik testinin necə işlədiyini izah edib:
“Biz bilirik ki, xərçəng yaranmazdan əvvəl təsirlənmiş toxumalarda dəyişikliklər olur. Dəyişikliklərdən biri zədələnmiş hüceyrələrin toxumanı yenidən proqramlaşdıran və xərçəng inkişafı üçün mükəmməl hala gətirən siqnallar buraxacaq qədər yığılmasıdır.
Bu hüceyrələr tərəfindən ağciyər toxumasında ifraz olunan xüsusi bir zülal təyin etdik və bir zond (açar) hazırladıq.
Prob iki hissədən ibarətdir, daha kiçik hissəsi böyrəklər vasitəsilə sidiyə buraxılır. Sidiyə daxil olan zond əlavə edilmiş gümüş məhlulu ilə görünür.
Probun vurulmasından sonra sidiyin rəngini izləməklə, ağciyərlərdə xərçəngə səbəb ola biləcək patoloji dəyişikliklərin ilkin əlamətlərini göstərən hüceyrələrin olub-olmadığını müəyyən edə bilərik.
Məqsədimiz simptomlar görünməzdən əvvəl ağciyər xərçəngini aşkar edə biləcək bir sidik testi hazırlamaq idi".
Cancer Research UK (İngiltərə Xərçəng Araşdırma İdarəsi) tərəfindən maliyyələşdirilən araşdırmanı həyata keçirən elm adamları, ağciyər xərçəngini təsbit edə bilən dünyada ilk sidik testi ilə bahalı müayinələrə daha ucuz alternativ üsul inkişaf etdirdiklərini bildiriblər.
Ağciyər xərçəngi hər il dünyada təxminən 1,8 milyon insanın ölümünə səbəb olur. Bu xəstəlik dünyada ən çox ölüm səbəblərindən biridir.
Şişlərin yayıldığı xəstəliyin irəliləmiş forması olan xəstələrdə sağ qalma nisbətlərinin aşağı olduğu bildirilir. /Cebheinfo.az/
