İndi Tokayev üzr istəməlidir ki, təyyarə onun ərazisinə düşüb?
Gözləmirdik, amma oldu. Könülsüz də olsa, zorla da olsa, sıxılmış dişlərin arasından fısıldaya-fısıldaya və yalnız üçüncü gün... üzr istədi. Və hansı səbəbdən, tam aydın deyil.
Zəng edib üzr istədi. Bəli, bəli, sərhədləri heç bir yerdə bitməyən bir dövlətin rəhbəri, “xalqların taleyinin hakimi”, dünya torpağının altıda birinin Prezidenti üzr istədi. Və kimdən? Kiçik, lakin müstəqil, qürurlu, müdrik və səbirli bir dövlətin liderindən.
Zəng etdi, çünki susmağa imkan vermədilər, aradan çıxmağa imkan vermədilər, qəzəbindən qorxmadılar. Dövlət başçısı, hökumət səviyyəsində hər şey göstərildi, mətbuatda işıqlandırıldı, şərh edildi. Görünür, o, başa düşdü ki, bu cinayətdə Rusiyanın iştirakının izlərini gizlətmək olmaz.
Siz düz təxmin etdiniz, təbii ki, söhbət Rusiya Prezidenti Vladimir Putindən gedir. Onun idarə etdiyi dövlətin subyektlərindən birində, dekabrın 25-də, indi açıq-aydın bilindiyi kimi, Azərbaycan Hava Yollarının (AZAL) mülki təyyarəsi “Pantsir S-1” tərəfindən atəşə tutulub. Təyyarədə 5 ekipaj üzvü də daxil olmaqla, 67 nəfər olub. Nəticədə 38 nəfər həlak olub, pilotların qəhrəmanlığı və yüksək peşəkarlığı sayəsində inanılmaz dərəcədə 29 nəfər sağ qalıb.
Kremlin saytında prezidentlər arasında söhbətlə bağlı mesaj faciədən sonra üçüncü gün, dekabrın 28-də yayılıb. Telefon danışığı Rusiya tərəfinin təşəbbüsü ilə baş tutub. Məlumata görə, Putin “Rusiya hava məkanında faciəvi insident baş verdiyinə” görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevdən üzr istəyib. O, həlak olanların ailələrinə dərin və səmimi başsağlığı verib, xəsarət alanların tezliklə sağalmasını arzulayıb.
Kreml başçısı Rusiya hava hücumundan müdafiə sisteminin işini xatırladıb, lakin təyyarənin qəzaya uğramasının səbəbinin bu olduğunu etiraf etməyib. Söhbətdə qeyd olunub ki, “qrafiki ciddi şəkildə yerinə yetirən Azərbaycan sərnişin təyyarəsi dəfələrlə Qroznı hava limanına enməyə cəhd edib. Bu zaman Qroznı, Mozdok və Vladiqafqaza Ukraynanın pilotsuz döyüş uçan aparatları tərəfindən hücum edilib və Rusiyanın hava hücumundan müdafiə sistemləri bu hücumları dəf edib”.
Bu xəbərdə hava hücumundan müdafiə sisteminin işi ilə Azərbaycan təyyarəsinə dəyən zərər arasında daha birbaşa əlaqə barədə heç nə deyilməyib. Yəni Putin Rusiyanın hava hücumundan müdafiə sisteminin Azərbaycan sərnişin təyyarəsini vurduğunu etiraf etməyib? Onun üçün onlarla insanın ölümü ilə nəticələnən təyyarə qəzası sadəcə olaraq “faciəli hadisədir”? Və bu, Qroznı hava limanına pilotsuz təyyarənin hücumu səbəbindən təyyarənin enə bilməməsi səbəbindən baş verib? Yaxınlıqdakı hava limanlarında təhlükəsiz eniş təşkil etmək çətin idimi?
Bəs, xarici dənizçilərin köməyini qəbul etməməsi səbəbindən “Kursk” sualtı qayığını “batırmış” adamdan nə gözləmək olar? Yaxud üç il ərzində Ukrayna cəbhəsində hər gün minlərlə insanı (o cümlədən öz vətəndaşlarını) öldürəndən nə gözləyək?
Ancaq, bu da qazancdır. Necə deyərlər, donuzdan bir tük də qənimətdir. Ukrayna, Hollandiya və Malayziya, 2014-cü ildə göyərtəsində 298 nəfərlik MH17 sərnişin təyyarəsinin məhv edilməsindən sonra belə bir açıqlama – üzrxahlıq almamışdı.
Əlbəttə ki, sözünü çox pərdələdi, lakin heç olmasa "faciəli hadisənin Rusiya hava məkanında baş verdiyini" etiraf etdi. Belə çıxır ki, o, bunun üçün üzr istədi? Onda indi Tokayev da üzr istəməlidir ki, təyyarə onun ərazisinə düşüb?
Sağ olsun ki, heç olmasa, AZAL-ın Rusiya raketini vurduğunu demədi... /ayna.az/
