Yatmaq gün ərzində yorğun bədənimizə və zehnimizə istirahət vermənin ən yaxşı yolu olaraq görülür. Mütəxəssislər nizamlı yuxunun nə qədər vacib olduğunu bildirirlər. Ancaq müxtəlif yuxu problemlərinə görə bir çox insan kifayət qədər yata bilmir. Cəmiyyətdə tez-tez rast gəlinən yorğun oyanma halı sağlamlıq üçün böyük risk yaradır.
Sağlamlıq üçün zəruri olan 8 saat yuxu qəbul edilmədikdə insan yorğun oyanır. Yorğun yuxudan oyanmaq bütün günün enerjisinə təsir edir. Bu vəziyyət çox vaxt əhəmiyyətsiz görünsə də, daim yorğun oyanmağın arxasında çox ciddi səbəblər var. Yorğun yuxudan oyanmaq bəzi hallarda inkişaf etmiş yağlı qaraciyər xəstəliyinin əlaməti ola bilər.
YAĞ ORQANLARININ ZƏDƏLƏNMƏSİNƏ SƏBƏB OLUR
Yağlı qaraciyər xəstəliyinə başqa səbəblər, məsələn, çox içmək və ya piylənmə səbəb ola bilər. Qaraciyərinizdə yağ yığıldıqda, bu yağ irəlilədikcə hüceyrələrə zərər verə bilər və zamanla orqanın fəaliyyətini poza bilər. Ən ağır mərhələsində, qaraciyər iltihablandıqda və zədələndikdə, orqan artıq zərərli maddələrin parçalanması işini yerinə yetirə bilmədiyi üçün insanlar qanlarında toksinlərin yığılmasını hiss edə bilərlər.
Serozun gündüz yuxululuğuna səbəb olduğu düşünülür, baxmayaraq ki, mütəxəssislər bu əlaqənin arxasındakı səbəbdən əmin deyillər.
Turkustan.azxəbər verir ki, Padova Universitetinin doktoru Montagnese kimi bir çox tədqiqatçı bunun bu toksin yığılması ilə bağlı ola biləcəyini düşünür. Həkim Montagnese serozlu xəstələrdə yuxu-oyanma anomaliyaları adlı araşdırmada yazırdı: "Serozlu xəstələrin əhəmiyyətli bir hissəsində yuxusuzluq, gecikmiş yuxu vərdişləri və gündüz həddindən artıq yuxululuq müşahidə olunur".
QAN İÇİNDƏKİ AMMONYAK GÜNDÜZ YUXUNUN ARTMASINA SƏBƏB OLUR
O, əlavə edib ki, bu, qanda ammonyak adlı toksinin yığılması və nəticədə beynə yayılaraq yuxu pozğunluğunun arxasındakı dəyişikliklərə səbəb ola bilər. Hepatology jurnalında dərc edilən bir araşdırma, sağlam insanların və qanında yüksək miqdarda ammonyak olan serozlu insanların "gündüz yuxululuğunun əhəmiyyətli dərəcədə artması" olduğunu göstərib.
Tədqiqatçılar insanlara zülal qarışığı verərək bədənlərində ammonyak istehsal etməyə təşviq ediblər. Hər iki qrupda artan yuxululuq, qanda ammonyakın olmasının təsirdən məsul olduğunu irəli sürdü. Tədqiqatda iştirak edən doktor Montagnese tədqiqat nəticəsində "subyektiv yuxululuğun" ciddi qaraciyər fəsadlarının "göstəricisi" kimi istifadə edilə biləcəyini bildirib. Bu təsirin qaraciyərinizin gün ərzində yuxu hormonu melatonini parçalaya bilməməsi ilə də bağlı olduğu düşünülür.
Qaraciyərin sağlamlığının zəif olmasının gecələr melatonin zirvəsinin gecikməsinə və yuxunun pozulmasına səbəb ola biləcəyini aşkar edilib. Ancaq inkişaf etmiş qaraciyər xəstəliyindən təsirlənən təkcə yuxu deyil. British Liver Trust-a görə, beyninizdə toksin yığılmasının "ilkin əlamətləri" çaşqınlıq və unutqanlıqdır.
Eltac Zülfüqaroğlu/Turkustan.az
