Bundan sonra buraxılacaq manatın üzərində kimin imzası olacaq? - ARAŞDIRMA

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 7 fevral 2005-ci il tarixli "Azərbaycan Respublikasında pul nişanlarının nominal dəyərinin və qiymətlər miqyasının dəyişdirilməsi (denominasiyası) haqqında" Fərmanına uyğun olaraq 2006-cı ildən etibarən tədavülə yeni nəsil pul nişanları (AZN) buraxılıb. Eyni zamanda, 1 yeni Azərbaycan manatı 5 000 manata bərabər tutulmaqla denominasiya olunub.

Beynəxalq ISO kodu 994 olan və 4 pilləli mühafizə sisteminə malik Azərbaycan manatı vahid konsepsiya əsasında hazırlanıb və dizayn mövzusu "Müstəqil Azərbaycan" müəyyən edilib. Azərbaycanın bütün sahələrdə müstəqilliyini, inkişafını və Avropa ailəsinə inteqrasiyasını təzahür edir.

2006-cı ildə buraxılan yeni pul nişanları, əvvəlkilərdən fərqli olaraq həm də öz üzərlərində Azərbaycan Mərkəzi Bankının (AMB) sədrinin imzasını daşıyır. İndiyədək manatın üzərində 1995-ci ildə bəri AMB-nin sədri olmuş Elman Rüstəmovun imzası olub.

Bu yaxınlarda Elman Rüstəmovun vəzifəsindən azad edilməsi və AMB-nin sədri vəzifəsinə Taleh Kazımovun təyin edilməsi müəyyən suallar doğurub. Bu suallardan biri tədavülə yeni buraxılacaq əskinaslarda yeni sədrin imzasının olub-olmayacağıdır. Bəzi vətəndaşlar isə hətta daha da uzağa gedərək üzərində Elman Rüstəmovun imzası olan manat əskinaslarının etibarlı sayılıb-sayılmayacağı barədə suallar səsləndirirlər.

İmza məsələsində Avropa İttifaqının ümumi pul vahidi avroya nəzər salmaq lazımdır. 1999-cu il yanvarın 1-də təqdim edilmiş və 2002-ci ilin 1 yanvarından isə nağd əskinaslar kimi dövriyyəyə buraxılmış avronun dizaynının müəllifi Robert Kalina, həm də manatın dizaynının müəllifidir. Manat və avronun dizaynında hətta metal pulların müəyyən oxşarlığını bununla izah etmək olar.

Analoji olaraq avro əskinaslarının da hər birində Avropa Mərkəzi Bankının prezidentlərinin imzası həkk olunub. Birinci seriyada - 2003-cü ilin noyabrından 2012-ci ilin martına qədər çap edilmiş əskinaslarda Avropa Mərkəzi Bankının ikinci prezidenti Jan-Klod Trişenin imzası var. 2012-ci ilin martından sonra çap edilən əskinaslarda bankın üçüncü prezidenti Mario Draqinin imzası yer alır. 2020-ci ildən etibarən isə yeni prezident Kristin Laqardın imzası tədricən dövriyyəyə daxil olan əskinaslarda görünməyə başlayıb.

Beləliklə, xarici təcrübəni və digər faktorları nəzərə alaraq bu qənaətə gəlmək olar ki, AMB-nin tədavülə buraxdığı yeni əskinaslarda bankın yeni sədri Taleh Kazımovun imzası olacaq. Manatın etibarlılığına gəldikdə, qanunvericiliyinə uyğun olaraq, Azərbaycan manatı ölkədə yeganə qanuni ödəniş vasitəsidir və mülkiyyət formasından asılı olmayaraq bütün idarələrdə, müəssisələrdə və təşkilatlarda heç bir məhdudiyyət qoyulmadan qəbul edilir.

Qeyd edək ki, bu məsələ ilə bağlı "APA-Economics"in sorğusuna AMB-dən bildirilib ki, rəsmi məlumat yaxın vaxtlarda təqdim olunacaq.